Assalamualaikum dan salam sejahtera kepada pembaca yang budiman. Untuk post kali ini kami ingin berkongsi dengan anda Program-program di bawah Unit AIDS/STD. Semoga bermanfaat.
PROGRAM PENCEGAHAN
DAN KAWALAN AIDS/STI DAN POLISI-POLISI BERKAITAN
Bagi menangani masalah HIV/AIDS di
Malaysia, Kementerian Kesihatan Malaysia telah mewujudkan program pencegahan
dan kawalan dengan melibatkan beberapa polisi yang berkaitan dengan HIV/AIDS.
Objektif program ini adalah :
1. Untuk
mengurangkan kadar AIDS/STI
2. Untuk
mengurangkan morbiditi dan mortaliti akibat AIDS/STI
3. Untuk
mempromosikan usahasama di kalangan agensi setempat dan
antarabangsa
4. Menggerakkan
sumber nasional (sektor krjn dan bukan krjn) di dalam mencapai
objektif di atas.
LIMA STRATEGI UTAMA DALAM MELAKSANAKAN
PROGRAM PENCEGAHAN & KAWALAN AIDS/STI:
PELBAGAI AKTIVITI-AKTIVITI DIJALANKAN UNTUK
MENANGANI ISU HIV/AIDS DI MALAYSIA
2. Pencegahan
& Kawalan HIV/AIDS di Institusi Penjara
3. Pencegahan
& Kawalan HIV/AIDS di Institusi Pusat Serenti
4. Pencegahan
Transmisi HIV dari ibu mengandung kepada anak
(Prevention of Maternal To ChildTransmission-PMTCT)
5. Saringan
HIV Sukarela & Tanpanama (Voluntary Confidential Testing-VCT)
6. Pengendalian
Pesakit HIV/AIDS di Kesihatan Primer-PPHIV
7. Pengendalian
Pesakit STI di Kesihatan Primer- melalui Modified Syndromic Approach
(MSA)
8. Rawatan
AIDS menggunakan Highly Active Antiretroviral Therapy (HAART)
9. Program
Pencegahan HIV kepada remaja melalui promosi di sekolah.
10. Program
Pencegahan & Kawalan HIV/AIDS bagi
penagih di bawah pengawasan
(OKP).
11. Program Pengurangan kemudaratan/‘Harm Reduction’ kepada penagih dadah
Methadone treatment , Pertukaran Jarum &
Pemberian kondom
(Methadone Maintenance Therapy, Needle Syringe Exchange
Program with condom
distribution)
12. Melaksanakan Pelan
Strategik Kebangsaan HIV/AIDS “National
Strategic Plan for
Ending HIV/AIDS , 2016-2030”
13. Program
Ujian Saringan HIV kepada bakal pengantin, Islam 2009
POLISI-POLISI KEMENTERIAN KESIHATAN
MALAYSIA BERKAITAN HIV/AIDS
NOTIFIKASI HIV/AIDS DAN KEMATIAN
Penyakit AIDS
telah diwartakan sebagai penyakit
berjangkit yang perlu dinotifikasi pada 22 Mei 1985. Di bawah seksyen 10(1),
(2) dan (3) Akta 342 Pencegahan dan
Pengawalan Penyakit Berjangkit 1988, semua peringkat jangkitan HIV (HIV, AIDS
dan Kematian AIDS) yang disenaraikan di bahagian II , hendaklah diberitahu
kepada Pegawai Kesihatan yang terdekat.
Notis
jangkitan HIV adalah secara ‘nominal’ iaitu beserta nama dan alamat
menggunakan borang berikut :-
1. Borang Notis “Akta
Pencegahan dan Pengawalan Penyakit Berjangkit 1988”/(e-
notis)
2. Borang Penyiasatan Kes
HIV/AIDS/Kematian (HIV/AIDS- 97)
Bagi pesakit dari Pusat-pusat Pemulihan dan
Penjara Pihak Berkuasa Pusat Pemulihan dan penjara
perlu memberitahu Pegawai Kesihatan Daerah melalui telefon dan dikuti dengan
notis pemberitahuan satu bulan sebelum kes dibebaskan atau dipindahkan.
PEMBERITAHUAN
STATUS HIV KEPADA PASANGAN
Bagi semua kes jangkitan HIV yang dikesan
pasangan mereka perlu dimaklumkan secepat mungkin (sebaik-baiknya dalam tempoh
24 jam) . Pemakluman ’partner
notification’ perlu dilakukan secara lisan oleh pegawai perubatan yang
mengendalikan kes atau lain-lain kakitangan yang sesuai, ia perlu diikuti
dengan aktiviti kaunseling kepada pasangan tersebut.
Rujukan:
Bil.(23)dlm KKM-171(99/4/8) bertarikh 25 Januari,1997
UJIAN SARINGAN
HIV
Ujian HIV perlu dilakukan bagi tujuan pengesanan awal, rawatan dan
pencegahan supaya penularan jangkitan dapat dikurangkan. Ujian HIV perlu
dijalankan bagi kumpulan berikut :-
1. Penderma darah -
mandatori
2. Pekerja asing -
mandatori
3. Penghuni pusat serenti
(kemasukan,6 /12, prabebas) -rutin
4. Banduan (kumpulan
risiko tinggi sahaja)- rutin
5. Ibu mengandung- rutin
6. Pesakit TB - rutin
7. Pesakit STI - rutin
8. Pesakit yang
memerlukan pemindahan darah - rutin
9. Kontak kepada pesakit
HIV/AIDS -rutin
10. Anggota Polis dan
Tentera rutin
11. Pelacur
UJIAN HIV
SECARA SUKARELA
Perkhidmatan ini boleh diberi melalui Klinik Kesihatan atas permintaan
klien secara percuma. Jika klien di dapati HIV positif, Pegawai Perubatan /
Pembantu Perubatan yang menjalankan saringan perlu membuat notifikasi HIV
kepada Pegawai Kesihatan daerah berkenaan.
RAWATAN ARV (ANTIRETROVIRAL)
Ubat-ubat ARV yang boleh diperolehi di Kementerian Kesihatan ialah :-
ú Zidovudine (AZT)
ú Didanosine (ddI)
ú Zalcitabine (ddc)
ú Stavudine (d4T)
ú Indinavir
ú Ritonavir
Terapi
kombinasi adalah pilihan utama dalam rawatan pesakit HIV/AIDS- terapi kombinasi
HAART(Highly Active Anti Retroviral Therapy). Kementerian Kesihatan
membekalkan ARV secara percuma kepada
kes HIV (kecuali 2nd line).
POST EXPOSURE PROPHYLAXIS (PEP)
Semua
anggota kesihatan yang mungkin terdedah kepada virus HIV semasa bertugas,
hendaklah diberi pilihan untuk menerima terapi kombinasi post-exposure
prophylaxis secara percuma.
PENJAGAAN PERUBATAN DAN PERKHIDMATAN
KAUNSELING
Penjagaan
dan rawatan ke atas mereka yang dijangkiti HIV adalah salah satu pendekatan
penting dalam pencegahan penyakit. Semua hospital dan Klinik Kesihatan kerajaan
ada menyediakan perkhidmatan-perkhidmatan kaunseling, rawatan dan rawatan susulan
kepada mereka yang dijangkiti HIV seperti yang digariskan di dalam pekeliling
pejabat Timbalan Ketua Pengarah Kesihatan (Perubatan), Bil.(10) dlm.KKM 87
(P20/205/1) bhg.6 bertarikh 8 Feb 2000.
PENGESANAN
KONTAK
Pengesanan kontak HIV perlu dilakukan dengan
segera untuk membendung jangkitan. Semasa aktiviti ini kontak akan dirujuk
kepada pegawai perubatan bagi tujuan kaunseling dan seterusnya untuk ujian
saringan. Melalui pengesanan kontak yang berkesan, mereka yang belum lagi
dijangkiti boleh dikekalkan tidak dijangkiti. Manakala kontak yang telah
dijangkiti perlu mendapat kaunseling dan sokongan untuk meneruskan hidup
mereka.
STANDARD
PRECAUTIONS
HIV/AIDS dijangkiti melalui hubungan seks dan
melalui pemindahan darah/bahan darah yang tercemar dengan virus HIV. Walaupun risiko
jangkitan HIV kepada anggota kesihatan yang menjaga pesakit HIV adalah rendah,
namun langkah keselamatan atau ‘standard precautions’ hendaklah sentiasa
diikuti. Mereka yang mempunyai luka, kudis atau yang mempunyai masalah sistem
ketahanan tubuh, hendaklah mengelakkan diri dari terkena darah, bahan darah,
cecair badan, uri atau mayat mereka yang dijangkiti HIV .
PENDIDIKAN
KESIHATAN
Pendekatan agama dan kemanusiaan serta nilai-nilai murni hendaklah
sentiasa diterapkan di dalam aktiviti pendidikan kesihatan bagi mencegah dan
mengawal HIV.
Ujian Saringan HIV Pra Perkahwinan
•
Keputusan Mesyuarat Jawatankuasa Kabinet Mengenai AIDS -18 Disember 2008 memutuskan : ujian saringan HIV bagi
bakal pengantin di kalangan orang Islam dilaksanakan secara wajib mulai tahun
2009
•
Bagi bakal pengantin bukan Islam ujian saringan HIV-digalakkan
•
PERCUMA
•
Di semua Klinik Kesihatan di Malaysia
Pengurangan Mudarat ‘Harm Reduction ’ bagi penagih
dadah suntikan
Program ini telah dijadikan sebagai Polisi
Kerajaan bermula pada Jun 2005. Dua program utama ialah
Program “Needle & Syringe Exchange Program (NSEP) dan ‘Drug
Substitution Therapy’ e.g Methadone. Selain daripada itu pendidikan AIDS juga
dijalankan kepada penagih dadah suntikan bagi mengurangkan risiko jangkitan HIV.
Promosi penggunaan kondom
- Hanya untuk pasangan
berkahwin sahaja.
- Kes-kes lain adalah atas
sebab-sebab perubatan dan perancangan keluarga.
- Promosi secara terbuka (e.g
100% condom promotion) tidak sesuai dan tidak diamalkan.
- Walaubagaimanapun, kondom di
Malaysia adalah murah dan senang didapati.
Sekian Terima Kasih.
Dr Salmiah Baharudin dengan kerjasama
Unit AIDS/STD Pejabat Kesihatan Daerah Klang