HIV (testing,
result and expectation)
Assalamualikum
dan salam sejahtera semua!!
Entry kali ini kita akan berkongsi
mengenai jangkaan dalam window period untuk HIV (testing, result and
expectation). Pernah dengar tak pasal HIV testing? Mesti pernah kan? Especially
bagi muslim yang nak berkahwin, ujian HIV adalah salah satu perkara yang wajib
anda buat.
Apa itu Rapid Test?
Seperti nama yang diberi, ujian
rapid test HIV adalah ujian saringan yang boleh memberi keputusan dengan cepat.
Dalam masa 30 minit sahaja anda boleh dapat keputusan daripada rapid test.
Keputusan daripada rapid test adalah samada reaktif atau not reaktif. Ujian ini
boleh dilakukan di Klinik Kesihatan, Klinik 1 Malaysia yang terpilih dan di
Hospital samada kerajaan mahupun swasta.
Jika keputusan saya reaktif, adakah saya
pembawa HIV?
Ini adalah soalan lazim yang ditanya
oleh pesakit… rapid test adalah ujian untuk mengesan antibody terhadap HIV.
Seperti yang anda semua maklum, apabila HIV menjangkiti kita, kita akan
menghasilkan antibodi sama seperti jangkitan virus dan bakteria yang lain.
Tetapi ada keadaan lain yang boleh menyebabkan keputusan rapid test reaktif.
Maka…. Apabila keputusan rapid test
reaktif, ujian seterusnya yang akan dilalui adalah ujian confirmation. Sample
darah akan diambil dan dihantar ke makmal. Ujian di makmal yang akan dilakukan
adalah ELISA (enzyme-linked immunosorbent assay). ELISA juga adalah ujian saringan
untuk HIV. Jika keputusan ELISA negative, bermakna rapid test
yang dijalankan sebelum itu adalah false positive. Jika keputusan ELISA
positive, ujian seterusnya akan dijalankan iaitu PA (particle agglutination).
Jika keputusan PA positive, maka pesakit itu disahkan adalah pembawa HIV. Jika
keputusan PA negative, ujian yang seterusnya yang akan dijalankan adalah ujian
Western Blot. Jika ujian Western Blot positive, individu itu akan disahkan
sebagai pembawa HIV.
Rumit kan? Bukan senang ye nak diagnose seseorang tu sebagai pembawa HIV.
Jika
keputusan saya not reaktif, saya bukan pembawa HIV la kan?
Hurmmm… disini ada dua kemungkinan.. ia mungkin true negative atau boleh
juga jadi false negative. Macam mana tu? Ok, untuk true negative tu, individu
tersebut memang tiada virus HIV dalam badan yang menyebabkan rapid test tidak
dapat mengesan antibodi terhadap HIV..
Kalau false negative pula, berkemungkinan individu tersebut mempunyai virus
HIV dalam badan tetapi keputusan ujian saringan adalah not reaktif. Perkara ini
berlaku jika pesakit berada dalam window period.
HAAAA??
Apa tu window period?
Window period adalah tempoh masa bermula daripada seseorang itu terdedah
dengan jangkitan HIV sehingga masa ujian saringan menjadi reaktif. Tempoh masa
ini dalam julat 3 minggu hingga 6 bulan. Kenapa berbeza-beza masa dia? Kerana
kita mempunyai antibodi yang berbeza dan tahap jangkitan yang berbeza-beza.
Mungkin ada individu yang hanya 2 minggu
terdedah kepada risiko, antibodi sudah dapat dikesan dan mungkin
individu yang lain memerlukan tempoh sehingga 3 bulan bagi mengesannya.
Jadi, apa yang perlu saya buat jika keputusan ujian
rapid saya not reaktif?
Jika anda mempunyai
risiko dan terdedah dengan jangkitan HIV seperti membuat hubungan seks bebas,
melanggan pekerja seks, seks sejenis, mempunyai pasangan yang mempunyai banyak
pasangan lain, mengambil dadah melaui suntikan atau mempunyai hubungan dengan
pembawa HIV anda seharusnya mengulangi ujian saringan HIV selepas 3 bulan.
Sampai bila nak ulang buat ujian saringan?
Sehingga 6 bulan selepas
kali terakhir anda terdedah kepada risiko jangkitan HIV.
Apa nasihat supaya saya tidak dijangkiti HIV?
Prevention is better
than cure... Jika anda menjalani cara hidup sosial yang tidak sihat,
tinggalkannya.. Jauhi faktor risiko yang boleh menyebabkan anda mendapat HIV.
Jika anda telah terdedah, jalani ujian saringan untuk mengetahui status HIV
anda.
Contoh Rapid Test Kit yang
digunakan
Peringkat jangkitan HIV & AIDS
dan jangkamasa window period
Semoga
entry kali ini memberi sedikit ilmu pengetahuan kepada semua. Sehingga berjumpa
lagi!!!!
Dr Nurain Binti Mohamad
Seri
Pegawai Perubatan
PKD Kuala Selangor
